| | Никах шартлары (обязательные условия для заключения никах) | |
| Автор | Сообщение |
---|
Гульнара Администратор
Сообщения : 130 Дата регистрации : 2011-06-19 Откуда : Нижневартовск Отличное
| Тема: Никах шартлары (обязательные условия для заключения никах) Вс Июн 19, 2011 1:21 pm | |
| Никах – это принятые в исламе брачные отношения. Традиционно проходит в мечети, для проведения обряда муллу так же зовут домой. Брак в исламе основан на принципах гласности, то есть тайнобрачие трактуется как распутство. Никах не имеет никакой юридической силы, как правило после него в скором времени проходит основательная свадьба, то есть регистрация в ЗАГСе. Нельзя находиться в близких отношениях до никаха, так же жить вместе. Обязательные условия необходимые для заключения никах: 1. Отсутствие близких родственных связей. 2. Заключенный брак не должен быть ограничен временем. 3. Присутствие свидетелей на церемонии бракосочетания. 4. Обоюдное согласие и право свободного выбора жениха и невесты. 5. Публичное соглашение брачного союза. 6. Необходимость выплаты махра (свадебного подарка со стороны жениха). 7. Присутствие опекуна со стороны невесты (может выступить отец или дядя по отцовской линии, или брат). В идеале должны присутствовать родители с обеих сторон, так как без их обоюдного согласия никах не может быть, если же они не могут присутствовать по уважительным причинам, мулла должен быть уведомлен их согласием (в письменном виде или должны подойти до того) заранее. В свидетели берутся как минимум двое мужчин. Можно брать одного мужчину и двух женщин – это тоже минимум. Так как две женщины = одному мужчине по голосу. Нельзя брать в свидетели своих родителей и “обмениваться” родителями тоже нельзя, потому что после никаха они родители жениха для невесты становятся второй мамой и папой. Свидетели должны быть благочестивыми и справедливыми мусульманами, желательно соблюдающие религиозную практику, быть далекими от распутства и неверия. Свидетели должны быть зрячими и понимать язык, на котором ведется бракосочетание. Должны так же дать своё согласие на осуществление никаха. И не должны отказывать при возможности в просьбе молодой пары, если это необходимо, то есть обязаны помогать. Раньше на никах не давали никакого документа, сейчас же записывают в бланк к себе и молодоженам. Хотя бумага не имеет юридической силы. Туда вносятся полные имена жениха и невесты, свидетелей и так же свадебный подарок невесте от жениха, причем не только факт его наличия, но и его конкретное содержания. Он называется махр. Размер махра может быть зафиксирован в свидетельстве о браке, которое выдается имамом (в исламе духовное лицо). Желатеьно, чтобы он не был дешевле 5тысяч (это по нынешним ценам). Чаще всего это золотое украшение, которое невеста всегда должна носить с собой, это её спасёт на первое время в несчастном случае (абсолютно неважно каком), ведь золото-это деньги. Так же в документ заносится любое материальное желание, которое хочет невеста. В настоящее время это может быть что угодно, но стоить это должно не менее 10тысяч (по нынешним расценкам) Хотя все эти расценки они придуманы современностью. Чаще всего просят украшение, машину или квартиру. Вносится дата, до какого числа (года) жених должен его исполнить, чаще всего пишут от даты регистрации 5-10лет. Жених должен дать перед всеми обещание, что он это сделает. Так же невесты и гости торжества должны быть одеты подобающе, то есть мужчины с головным убором – тюбетейкой; женщины же в платках, с закрытой шеей, с рукавами до запястьем, с длинной юбкой и на ноги должны быть прикрыты. Предварительно нужно определиться с числом, это обязательно, так как можно попасть на время постов, когда будет проходить ураза. Так же должно заранее оговориться время, так как в мечетях в определенный промежуток идёт молитва. Никах читается около часа. Все время молодые и гости молча сидят, потупив взор, и лишь иногда участвуют в краткой молитве. Во время проповеди мулла объясняет жениху и невесте обретаемые им права и обязанности, призывая при этом к богобоязненности в отношениях друг с другом. Спрашивает их согласия, убеждается, что они мусульмане, обычно он просит каждого из молодых прочесть молитву три раза. Завершается брачная церемониальная проповедью поздравлением новобрачных и чтением о единстве и будущем всестороннем благополучии семьи. Никах – ул исламда кабул ителгән ир һәм хатын-кызның кавышуын беркетеп кую мөнәсәбәте. Мәчеттә дә, мулланы өйгә чакырып та үткәрергә мөмкин. Әбү Хәнифә мәзһәбе буенча исламда никах хәбәрдарлык мәсләгенә нигезләнә, димәк, яшерен никах зина кылуга тиң булып исәпләнә. Никах укыту өчен кирәкле шартлар: 1. Якын туганлык мөнәсәбәтләре булмау. 2. Никах вакыт ягыннан билгеләнмәскә тиеш. 3. Никах укыту тантанасында шаһитларның булуы. 4. Ирекле рәвештә кияүне һәм кәләшне сайлау хокукы һәм ике якның килешүе. 5. Никахлашуны кешеләргә белдерү. 6. Мәһәрне түләү зарурилыгы (кияүнең кәләшкә никах бүләге). 7. Кәләш ягыннан вәлинең булуы (кызның әтисе яки әтисе ягыннан абыйсы яки үз абыйсы вәли була ала). Никахта ике якның да әти-әнисе булуы шарт, чөнки аларның рөхсәтеннән башка никах укылмый. Әгәр алар килә алмаса, ягъни моңа җитди сәбәпләре булса, имам аларның әлеге никахка риза булуы хакында язмача хәбәр алырга яки үзләре алдан килеп, бу хакта әйтергә тиешләр. Шаһит итеп, аз дигәндә, ике ир кеше алына. Бер ирне һәм ике хатын-кызны да шаһит итеп алырга мөмкин. Ник дигәндә, тавыш биргәндә, ике хатын-кыз бер иргә санала. Ата-аналарны шаһит итеп алырга ярамый, чөнки никахтан соң, алар яңа парның икенче ата-анасына әйләнә. Шаһтиләр намуслы һәм гадел кешеләр булырга тиеш. Аларның дини кануннарны үтәп яшәүләре мәслихәт. Шулай ук аларның никах укыла торган телне белүләре мәгъкуль. Яшь парның үтенече булса, алар булышырга тиешле. Элек никах вакытында бернинди таныклык бирми иделәр. Хәзер имам тарафыннан яшьләргә таныклык бирелә, анда кияү һәм кәләшнең, шаһитләрнең тулы исеме, шулай ук кияүнең кәләшкә никах бүләге, аның күләме ни дәрәҗәдә булачагы хакында языла. Мәһәр дип атала ул. Мәһәрнең күләме никах таныклыгында имам тарафыннан язып бирелә. Хәзерге бәяләр буенча, ул биш меңнән дә ким булмаска тиеш. Гадәттә, ул алтын әйберсе була. Кәләш аны һәрчак үзе белән йөртергә тиеш. Бу аны бәхетсезлек очрагыннан сакларга тиеш, чөнки алтын – ул акча дигән сүз. Теге таныклыкка кәләшнең нинди дә булса матди теләге языла ала. Хәзерге вакытта ул теләсә ни була ала. Ләкин ул инде 10 мең сумнан дә ким булмаска тиеш. Ул хәзерге заман шартлары белән исәпләнгән булырга тиеш. Барыннан да элек хәзер бизәнү әйберләре, машина яки фатир сорау гадәткә керде. Таныклыкта мәһәрнең бирелү көне күрсәтелә. Кияү аны вәгъдә кылган вакытта бирергә тиеш. Тантанадагы кәләш тә, кунаклар да никах мәҗлесенә лаеклы рәвештә киенеп килергә тиешләр. Ирләр – түбәтәйдән, хатын-кызларның бөтен гаурәтләре капланган булулары сорала. Алдан никахның көнен билгеләү зарури, чөнки аның уразага туры килүе ихтимал. Никахның башланган сәгатен дә алдан билгеләп кую фаразан. Ник дигәндә, аның мәчеттәге намаз вакытына туры килмәве мәслихәт. Никах мәҗлесе бер сәгатькә якын бара. Никах вакытында имам кияү белән кәләшкә аларның хокукларын һәм бурычларын аңлата, аларга вәгазь укый. Аларның гаилә коруга ризалыкларын сорый, мөселман булуыларына ышаныч баглый, ягъни алардан “Ләә иләһә иллаллаһ, Мөхәммәдер-рәсүлуллаһ” кәлимәсен әйттерә. Никах тантанасы яшь гаиләне котлау белән тәмамлана, аларны һәркем тату һәм башкаларга үрнәк гаилә булып яшәргә чакыра. Nikax – ul islamda qabul itelgän ir häm xatın-qıznıñ qawışuın berketep quyu mönäsäbäte. Mäçettä dä, mullanı öygä çaqırıp ta ütkärergä mömkin. Äbü Xänifä mäzhäbe buyınça islamda nikax xäbärdarlıq mäslägenä nigezlänä, dimäk, yäşeren nikax zina qıluğa tiñ bulıp isäplänä. Nikax uqıtu öçen kiräkle şartlar: 1. Yaqın tuğanlıq mönäsäbätläre bulmaw. 2. Nikax waqıt yağınnan bilgelänmäskä tieş. 3. Nikax uqıtu tantanasında şahitlarnıñ buluı. 4. İrekle räweştä kiäwne häm käläşne saylaw xoquqı häm ike yaqnıñ kileşüe. 5. Nikaxlaşunı keşelärgä belderü. 6. Mähärne tüläw zarurilığı (kiäwneñ käläşkä nikax büläge). 7. Käläş yağınnan wälineñ buluı (qıznıñ ätise yäki ätise yağınnan abıysı yäki üz abıysı wäli bula ala). Nikaxta ike yaqnıñ da äti-änise buluı şart, çönki alarnıñ röxsätennän başqa nikax uqılmıy. Ägär alar kilä almasa, yağni moña citdi säbäpläre bulsa, imam alarnıñ älege nikaxqa riza buluı xaqında yazmaça xäbär alırğa yäki üzläre aldan kilep, bu xaqta äytergä tieşlär. Şahit itep, az digändä, ike ir keşe alına. Ber irne häm ike xatın-qıznı da şahit itep alırğa mömkin. Nik digändä, tawış birgändä, ike xatın-qız ber irgä sanala. Ata-analarnı şahit itep alırğa yaramıy, çönki nikaxtan soñ, alar yaña parnıñ ikençe ata-anasına äylänä. Şahtilär namuslı häm ğädel keşelär bulırğa tieş. Alarnıñ dini qanunnarnı ütäp yäşäwläre mäslixät. Şulay uq alarnıñ nikax uqıla torğan telne belüläre mäğqül. Yäş parnıñ üteneçe bulsa, alar bulışırğa tieşle. Elek nikax waqıtında bernindi tanıqlıq birmi idelär. Xäzer imam tarafınnan yäşlärgä tanıqlıq birelä, anda kiäw häm käläşneñ, şahitlärneñ tulı iseme, şulay uq kiäwneñ käläşkä nikax büläge, anıñ küläme ni däräcädä bulaçağı xaqında yazıla. Mähär dip atala ul. Mähärneñ küläme nikax tanıqlığında imam tarafınnan yazıp birelä. Xäzerge bäyälär buyınça, ul biş meñnän dä kim bulmasqa tieş. Ğädättä, ul altın äyberse bula. Käläş anı härçaq üze belän yörtergä tieş. Bu anı bäxetsezlek oçrağınnan saqlarğa tieş, çönki altın – ul aqça digän süz. Tege tanıqlıqqa käläşneñ nindi dä bulsa matdi teläge yazıla ala. Xäzerge waqıtta ul teläsä ni bula ala. Läkin ul inde 10 meñ sumnan dä kim bulmasqa tieş. Ul xäzerge zaman şartları belän isäplängän bulırğa tieş. Barınnan da elek xäzer bizänü äyberläre, maşina yäki fatir soraw ğädätkä kerde. Tanıqlıqta mähärneñ birelü köne kürsätelä. Kiäw anı wäğdä qılğan waqıtta birergä tieş. Tantanadağı käläş tä, qunaqlar da nikax mäclesenä layıqlı räweştä kienep kilergä tieşlär. İrlär – tübätäydän, xatın-qızlarnıñ böten ğawrätläre qaplanğan buluları sorala. Aldan nikaxnıñ könen bilgeläw zaruri, çönki anıñ urazağa turı kilüe ixtimal. Nikaxnıñ başlanğan säğäten dä aldan bilgeläp quyu farazan. Nik digändä, anıñ mäçettäge namaz waqıtına turı kilmäwe mäslixät. Nikax mäclese ber säğätkä yaqın bara. Nikax waqıtında imam kiäw belän käläşkä alarnıñ xoquqların häm burıçların añlata, alarğa wäğäz uqi. Alarnıñ ğäilä qoruğa rizalıqların sorıy, möselman buluılarına ışanıç bağlıy, yağni alardan "Lää ilähä illallah, Möxämmäder-räsülullah" kälimäsen äytterä. Nikax tantanası yäş ğäiläne qotlaw belän tämamlana, alarnı härkem tatu häm başqalarğa ürnäk ğäilä bulıp yäşärgä çaqıra.
Последний раз редактировалось: Гульнара (Вт Июл 28, 2020 11:02 am), всего редактировалось 1 раз(а) |
| | | Гульнара Администратор
Сообщения : 130 Дата регистрации : 2011-06-19 Откуда : Нижневартовск Отличное
| Тема: «Никах – акт бракосочетания» – основные правила заключения брака. Пн Июн 20, 2011 10:34 am | |
| Мәһәр нинди бэядэ булырга тиеш
Мәһәр — бу бүләк, ул ире бүлеп бирә яки башка сүзләр белән әйткәндә, бүләк итә, үзенең булачак хатынына (Аңа гына түгел, ә гаиләсенә) никах теркәгәндә. Шуңа күрә бәясен һөҗүм итә кәләш ә аның гаиләсе түгел. Ул төп шарт булып тора чынлыкта никах, шуңа күрә аңа тора, шулай ук игътибар итәргә. Төрле мәдәниятләрдә махруга төрле мөнәсәбәт бар һәм Россиядә дә еллар узу белән махрага аерым мөнәсәбәт формалашты. Бик еш кына махр путают белән шундый төшенчә, ничек калым. Калым-ул никах бүләге яки кияү гаиләсеннән яңа өйләнешүче гаиләгә тапшырыла торган мөлкәт. Аерма калым һәм махр. Калым кайсы илләрдә. Нинди калым өчен кәләшБорынгы заманнарда бездә дә Татарстан, Идел буе территориясендә мөселманнар (татар, башкорт) арасында да калым кебек төшенчә киң таралган иде. Хәзер ул акрынлап үзен югалтты, ягъни мондый хәлнең булганы юк диярлек. Элек-электән кияү гаиләсе гаиләсенә эре яки вак мөгезле терлек, шулай ук каз яки нинди дә булса милек тапшырган. Әйтик, кияү кызга кияүгә чыккач, ул аңа мал-туар, я алдан ук әйтелгән акчаларны биргән, ә кәләш инде кияүгә зур сандык белән килгән, анда эскертләр дә, урын-җир кирәк-яраклары да (мендәрләр, юрганнар), савыт-саба да булган. Болар барысы да тарихта күбрәк кала, әмма кайбер азия илләрендә, Төньяк Кавказда,шулай ук гарәп илләрендә элеккечә кала шундый төшенчә, ничек калым, ягъни бу өйләнешкән әти-әнисенең кияү яки үзе кияү.Махр бу суммаГа л и м н ә р с ү з л ә р е н ч ә, махр — ул максималь күрсәткечкә ия булмаган теләсә кайсы милек, ягъни хатын-кыз туй бүләкләренең теләсә нинди күләмен сорый ала һәм берәү дә иң югары чикне билгели алмый, югары планка чикләнмәгән һәм мөселман хатын-кыз булачак тормышыннан бөтенләй дә таләп итә ала. Ә Түбән чиккә килгәндә, биредә билгеле бер чикләүләр бар, ул 10 дирхам белән тигезләнә, бу 30 грамм көмеш. Ягъни бу сумма якынча 5-6 мең сум һәм ул минималь булып тора.Бүгенге көндә махрага килгәндә, ешрак алтын бизәнү әйберләре кебек махра таратыла, ягъни хатын-кыз булачак хатыннан алтын сорый. Шулай ук башка төр бизәкләр дә була — көмеш яки башка кыйммәтле металл һәм ташлардан, әмма нигездә, татарлар арасында Алтын бизәк бүләк итү кабул ителгән. Шулай ук билгеле бер акчалата бүләк (10, 50 яки 100 мең сум һ.б.) булырга мөмкин, бу кәләшнең күпме алырга теләвенә бәйле. Шулай ук туй сәяхәте, кәләш булачак хатыныннан аны чит илгә, әйтик, хаҗга бару, шулай ук милек-Күчемсез (автомобиль) һәм күчемсез (фатир) алып килүләрен сорый ала. Монда ук керергә мөмкин һәм түләү өчен уку йортында.Кайчан бүләк итәргә махрУку барышында никах хәзрәт кияүне яраткан һәм кунакларга туй бүләге күрсәтүен сорый ала, тик әлегә аны бүләк итми. Никахның үзен укыганнан соң, хәзрәт яшь парлардан үз урыннарыннан торырга (әгәр алар бер-берсеннән ерак утырса) һәм тантаналы рәвештә бүләк итә ала.Әгәр балдак булса, ешрак кияү аны бармагына кидерә һәм соңыннан бөтен кунакларга мактана, балдак белән кулын күрсәтә ала. Әгәр бу башка төр бизәнү әйберләре (алкалар, кулон, чылбыр һ.б.) булса, мондый бүләк кәләшкә киенергә кирәкми, чөнки һәркемнең дә беренче тапкырдан килеп чыкмый. Бу бик күңелле булачак, кунаклар «хихикать», ә кияү кызарырга оялачак. Кәләш кулына бүләк тапшыру җиңелрәк һәм уңайлырак.Әйтик, әгәр бүләк бизәге булып тормый һәм эре автомобиль яки фатир санала икән, ачкычлар бүләк итәргә була.Бүләк турында (махр) өйләнешүчеләргә тантанадан соң тапшырыла торган никахлар турында таныклыкта языла.Мәгънәсе махра шунда ки, әгәр пар разведется инициативасы буенча ире, кәләш өч ай дәвамында яшәргә тиеш бәясе махра. Өч ай аңа бирелә өчен, күңелебезнең, ул да беременна нче үз ирен, соң, өч менструальных цикллары чистарту, ул хокуклы кияүгә чыгарга башка яшь кеше. Махр — это подарок, который муж выделяет или, другими словами, дарит своей будущей супруге (только ей, а не семье) при заключении брака. Поэтому стоимость махра указывает невеста, а не её семья, как в случае с калымом. Он является главным условием действительности брака, поэтому на него стоит тоже обращать особое внимание. В различных культурах существует различное отношение к махру и у нас в России с годами тоже сформировалось определенное отношение к махру. Очень часто махр путают с таким понятием, как калым. Калым — это некий брачный дар или некое имущество, которое передается семье новобрачной от семьи жениха.Разница калым и махр. Калым в каких странах. Какой калым за невестуВ Древности у нас здесь на территории Татарстана, Поволжья среди мусульман (татар, башкир) тоже был распространено такое понятие, как калым. Сейчас оно потихонечку себя исчерпало, то есть, такого в принципе практически не осталось. Издревле, в качестве калыма семья жениха передавала семье суженой крупный или мелкий рогатый скот, а так же гусей или какое-то имущество. Например, когда жених брал замуж девушку, то он даровал её семье скот, либо заранее оговоренные деньги, а невеста уже приезжала к жениху с большим сундуком приданного, в котором были и скатерти, и какие-то постельные принадлежности (подушки, одеяла), посуда. Все это остается больше в истории, но в некоторых азиатских странах, на Северном Кавказе, а так же в арабских странах по-прежнему остается такое понятие, как калым, т. е. это выкуп новобрачной родителями жениха или самим женихом.Махр на никах суммаКак ученые говорят, что махр — это любое имущество, которое не имеет максимального показателя, то есть женщина может запросить абсолютно любой объем свадебного подарка и никто не может установить верхний предел, верхняя планка не ограничена и женщина-мусульманка имеет право потребовать от своего будущего супруга абсолютно все. Что касается нижнего предела, то здесь есть определенные ограничения, он равняется 10 дирхамом, это 30 грамм серебра. То есть это сумма порядка 5−6 тыс. рублей и она является минимальной.Что же касается махра на сегодняшний день, то чаще всего имеет распространение такой вид махра, как золотые украшения, т.е. женщина просит у своего будущего супруга золото, будь то серьги, браслет, а может быть или золотое кольцо, и это кольцо молодой человек дарит. Так же бывают и другие виды украшений — серебряные или из других драгоценных металлов и камней, но в основном, среди татар принято дарить золотое украшение. Так же может быть такой подарок, как определенная денежная сумма (10, 50 или 100 тыс. руб. и т. д.), это зависит от того, сколько невеста хочет получить. Так же могут быть такие приношения как: свадебное путешествие, невеста может попросить будущего супруга свозить ее куда-нибудь заграницу, к примеру: поездка в Хадж, так же имущество - движимое (автомобиль) и недвижимое (квартира). Сюда же можно включить и оплату за обучение в ВУЗе. Когда дарить махрВ ходе чтения никах, хазрат может попросить жениха продемонстрировать перед любимой и присутствующими гостями свадебный подарок, но пока не дарить его. После прочтения самого никах, хазрат может попросить молодожен встать со своих мест (если они сидят далеко друг от друга) и торжественно подарить.Если это кольцо, то чаще всего жених одевает его на палец и невеста потом может похвастаться всем гостям, показать руку с кольцом. Если же это другой вид украшений (серьги, кулон, цепочка и т. п.), то такой подарок не стоит одевать на невесту, потому что не у всех получится с первого раза. Это будет выглядеть нелепо, гости будут «хихикать», а жених краснеть от стыда. Проще и удобнее вручить подарок в руки невесты.К примеру если подарок не является украшением и является крупным, к примеру, автомобиль или квартира, то можно просто подарить ключи. О самом подарке (махр) пишется в свидетельстве о никах, который вручается после чтения церемонии молодоженам.Смысл махра заключается в том, что в случае, если пара разведётся по инициативе мужа, невеста в течении трех месяцев должна прожить на стоимость махра. Три месяца ей дается для того, чтобы убедиться в том, что она не беременна от своего мужа, после трех менструальных циклов очищения, она имеет право выйти замуж за другого молодого человека. [color:b157=rgba(0, 0, 0, 0.858823529411765)]Mähär nindi beyade bulırğa tieş Mähär — bu büläk, ul ire bülep birä yäki başqa süzlär belän äytkändä, büläk itä, üzeneñ bulaçaq xatınına (Aña ğına tügel, ä ğäiläsenä) nikax terkägändä. Şuña kürä bäyäsen höcüm itä käläş ä anıñ ğäiläse tügel. Ul töp şart bulıp tora çınlıqta nikax, şuña kürä aña tora, şulay uq iğtibar itärgä. Törle mädäniätlärdä maxruğa törle mönäsäbät bar häm Rossiädä dä yıllar uzu belän maxrağa ayırım mönäsäbät formalaştı. Bik yış qına maxr putayut belän şundıy töşençä, niçek qalım. Qalım-ul nikax büläge yäki kiäw ğäiläsennän yaña öyläneşüçe ğäilägä tapşırıla torğan mölkät.
Aerma qalım häm maxr. Qalım qaysı illärdä. Nindi qalım öçen käläş
Borınğı zamannarda bezdä dä Tatarstan, İdel buyı territoriäsendä möselmannar (tatar, başqort) arasında da qalım kebek töşençä kiñ taralğan ide. Xäzer ul aqrınlap üzen yuğalttı, yağni mondıy xälneñ bulğanı yuq diärlek. Elek-elektän kiäw ğäiläse ğäiläsenä ere yäki waq mögezle terlek, şulay uq qaz yäki nindi dä bulsa milek tapşırğan. Äytik, kiäw qızğa kiäwgä çıqqaç, ul aña mal-tuar, yä aldan uq äytelgän aqçalarnı birgän, ä käläş inde kiäwgä zur sandıq belän kilgän, anda eskertlär dä, urın-cir kiräk-yaraqları da (mendärlär, yurğannar), sawıt-saba da bulğan. Bolar barısı da tarixta kübräk qala, ämma qäyber aziä illärendä, Tönyaq Qawqazda,şulay uq ğäräp illärendä elekkeçä qala şundıy töşençä, niçek qalım, yağni bu öyläneşkän äti-äniseneñ kiäw yäki üze kiäw.
Maxr bu summa
Ğa l i m n ä r s ü z l ä r yı n ç ä, maxr — ul maqsimal' kürsätkeçkä iä bulmağan teläsä qaysı milek, yağni xatın-qız tuy büläkläreneñ teläsä nindi külämen sorıy ala häm beräw dä iñ yuğarı çikne bilgeli almıy, yuğarı planqa çiklänmägän häm möselman xatın-qız bulaçaq tormışınnan bötenläy dä taläp itä ala. Ä Tübän çikkä kilgändä, biredä bilgele ber çikläwlär bar, ul 10 dirxam belän tigezlänä, bu 30 gramm kömeş. Yağni bu summa yaqınça 5-6 meñ sum häm ul minimal' bulıp tora.
Bügenge köndä maxrağa kilgändä, yışraq altın bizänü äyberläre kebek maxra taratıla, yağni xatın-qız bulaçaq xatınnan altın sorıy. Şulay uq başqa tör bizäklär dä bula — kömeş yäki başqa qimmätle metall häm taşlardan, ämma nigezdä, tatarlar arasında Altın bizäk büläk itü qabul itelgän. Şulay uq bilgele ber aqçalata büläk (10, 50 yäki 100 meñ sum h.b.) bulırğa mömkin, bu käläşneñ küpme alırğa teläwenä bäyle. Şulay uq tuy säyäxäte, käläş bulaçaq xatınınnan anı çit ilgä, äytik, xacğa baru, şulay uq milek-Küçemsez (awtomobil') häm küçemsez (fatir) alıp kilülären sorıy ala. Monda uq kerergä mömkin häm tüläw öçen uqu yortında.
Qayçan büläk itärgä maxr Uqu barışında nikax xäzrät kiäwne yaratqan häm qunaqlarğa tuy büläge kürsätüen sorıy ala, tik älegä anı büläk itmi. Nikaxnıñ üzen uqığannan soñ, xäzrät yäş parlardan üz urınnarınnan torırğa (ägär alar ber-bersennän yıraq utırsa) häm tantanalı räweştä büläk itä ala.
Ägär baldaq bulsa, yışraq kiäw anı barmağına kiderä häm soñınnan böten qunaqlarğa maqtana, baldaq belän qulın kürsätä ala. Ägär bu başqa tör bizänü äyberläre (alqalar, qulon, çılbır h.b.) bulsa, mondıy büläk käläşkä kienergä kiräkmi, çönki härkemneñ dä berençe tapqırdan kilep çıqmıy. Bu bik küñelle bulaçaq, qunaqlar «xixikat'», ä kiäw qızarırğa oyalaçaq. Käläş qulına büläk tapşıru ciñelräk häm uñaylıraq.
Äytik, ägär büläk bizäge bulıp tormıy häm ere awtomobil' yäki fatir sanala ikän, açqıçlar büläk itärgä bula. Büläk turında (maxr) öyläneşüçelärgä tantanadan soñ tapşırıla torğan nikaxlar turında tanıqlıqta yazıla.
Mäğnäse maxra şunda ki, ägär par razwedets'a initsiatiwası buyınça ire, käläş öç ay däwamında yäşärgä tieş bäyäse maxra. Öç ay aña birelä öçen, küñelebezneñ, ul da beremenna nçe üz iren, soñ, öç menstrual'nıx siklları çistartu, ul xoquqlı kiäwgä çığarğa başqa yäş keşe.
|
| | | | Никах шартлары (обязательные условия для заключения никах) | |
|
| Права доступа к этому форуму: | Вы не можете отвечать на сообщения
| |
| |
| |